Een lichtblauw rookgordijn kringelt bijna onzichtbaar vanonder het instrumentenpaneel omhoog. Voorin merk je het nauwelijks, het is de passagier achterin die er ons op attendeert. Het verklaart de weeïge lucht van verbrande olie die alomtegenwoordig is. Gemengd met de geur van benzine, koelvloeistof en een zweem van paardenhaar, maakt het het plaatje compleet. Rijden in een auto van bijna zestig jaar oud is en blijft een zintuiglijk spel.

Het lijkt misschien een beetje vreemd, een testverslag van andermans auto, terwijl ik zelf ook een exemplaar van hetzelfde model in de schuur heb staan. Toch lijkt het de moeite waard om mijn ervaringen met de Traction Avant 11B Normale van medeforummer Ree met jullie te delen. Niet in de laatste plaats omdat het gewoon een heel fijne automobiel is. De aandachtige lezer zal het wellicht niet ontgaan dat deze auto al eens eerder onderwerp van deze pagina is geweest. Een nagel aan de doodskist van de originaliteitsfreaks, met zijn ID19 motor en vierversnellingsbak, een twaalf volts-systeem, een geheel lederen DS-interieur, een heuse kachel, grijs metallic lak, tal van robri’s en ga zo maar verder. Maar daar hadden we het dus al eens over. Wat we toen niet hebben aangestipt is wat een dergelijke metamorfose nu eigenlijk doet met zo’n auto, en kijk, dan is het wel handig dat je zelf ook zo’n ding hebt.

Het rijden in een Traction Avant is een belevenis. Een kleine reis terug in de tijd, maar tegelijkertijd een enorme sprong voorwaarts. Maak je geen zorgen, ik begin nog niet te raaskallen. Wanneer je eenmaal een poosje in een TA hebt gereden, overvalt je het besef dat achter de zware besturing, de rumoerige motor en de excentrieke bediening van de drieversnellingsbak een wagen zit, die destijds werkelijk een openbaring moet zijn geweest. Een forse gezinsauto met de wegligging van een kart. Met het grote stuur hengel je de auto moeiteloos op snelheid een bocht door. Geen onvoorspelbaar overstuur, geen noemenswaardig onderstuur, maar heel neutraal en geruststellend hoeken met een auto die bijna tachtig jaar geleden op de markt kwam. Denk je eens in hoe groot het verschil moet zijn geweest met de op bladveren rustende koetsen van de concurrentie. En daarmee schoppen we meteen tegen de achilleshiel van het model. Tegen het einde van de productie was de carrosserie niet langer modern te noemen, andere autoproducenten hadden Citroën links en rechts ingehaald met hun interpretatie van stroomlijn en comfort. Maar vooral het beperkte motorvermogen en die vermaledijde drieversnellingsbak gooiden roet in het eten. Accesoirefabrikanten leverden al tijdens de productiejaren van de TA vierversnellingsbakken in allerlei configuraties. De belangrijkste handicap van deze bakken was, dat ze steevast ongesynchroniseerd waren om de beperkte ruimte in het originele huis optimaal te kunnen benutten voor het extra verzet. Het zou dan ook niet lang duren voor de eerste handige sleutelaar de aandrijflijn van een ID19 in de koets van een TA zou hangen. De lang gewenste extra versnelling was nu immers wel beschikbaar in een versnellingsbak die in dezelfde typische Citroënlayout pastte. De purist zal zeggen dat men met deze toevoeging het karakter van een Traction Avant om zeep wordt geholpen. Ik spreek dit met graagte tegen.

De dikke zwartlederen fauteuils in de auto van Ree zijn het opvallendste verschil wanneer ik de eerste keer achter het stuur kruip. De zit is wat lager, door de ruimere verstelmogelijkheden van zitting en rugleuning ook wat ruimer. Even wennen en toch maar een tikje naar voren, ik ben gewend om de TA ‘hangend’ aan het stuurwiel te bedienen. Een drukknopje om de motor te starten en een slordig op het instrumentenpaneel geschilderde ‘1’ zijn verder de enige weggevers in dit interieur dat er iets aan deze auto is wat niet standaard is. Een beetje meer uitleg leert dat het inschakelen van de achteruit een dubbele handeling vereist. Een extra hendeltje onder het stuur bedienen en pas dan de versnellingspook in vier zetten. In vier, daar waar vroeger de drie zat dus. Het gaat te ver om hier uit te leggen waar deze gecompliceerde oplossing vandaan komt, maar weet dat de bediening van de versnellingsbak zelf bij beide configuraties totaal verschillend van opzet is, waardoor er nogal wat inventiviteit vereist wordt van de techneuten die zich aan een dergelijke ombouw wagen. Een druk op de knop en de motor komt tot leven. Gedempter dan ik gewend ben, wat volledig toe te schrijven is aan de uitgebreide aandacht die er bij dit exemplaar is gegeven aan de geluidsisolatie van de cabine. De versnellingspook in achteruit, euh eerste en we kunnen op pad. Het voelt allemaal wat smeuïger, wat minder fel dan ik gewend ben. Voor een groot deel zal die ervaring te maken hebben met het hogere geluidscomfort, maar zeker ook met de andere overbrengingsverhoudingen van de versnellingsbak. Eenmaal op snelheid komt het moment om de vierde versnelling in te leggen. Het vloekt niet, het voegt toe. Met deze auto kun je wel comfortabel toeren op een snelheid die het moderne snelwegverkeer vereist. Zonder dat horen en zien je vergaan, zonder dat je je zorgen hoeft te maken over het ‘hoogtoerige’ kabaal uit het vooronder. Waar mijn auto het bij 115 kilometer per uur echt voor gezien houdt, draait dit exemplaar rustig door tot snelheden van meer dan 140 echte kilometers. In de praktijk betekent dat heerlijk rustig reizen met een kruissnelheid van 120/125. En dat is een wereld van verschil met de 95/100 kruis die je anders aan kunt houden. Eerlijkheidshalve moet ik daar aan toevoegen dat het vooral op die snelwegen is waar je het belangrijkste voordeel haalt. Op de lokale binnenwegen is de relatieve noodzaak van die extra versnelling een heel stuk minder dringend.

Inmiddels heb ik zo’n zevenduizend kilometer met deze auto afgelegd, waarvan zeker de helft zelf achter het stuur. Tweeduizend daarvan waren rallykilometers in Le Citron Pressé, waarbij vooral de toevoeging van het luxe interieur en het schuifdak een fijne extra bleken. De wat betere gespatiëerde versnellingsbak maakt de auto vooral in bergachtig gebied beter inzetbaar, maar toegegeven, de vier heb ik tijdens het rallyrijden maar sporadisch gebruikt en de lastige bediening van de achteruitversnelling is niet altijd handig om snel te keren. Heel anders is dat tijdens de jaarlijkse rit naar Les Remparts d’Angoulême. Quasi non-stop van Nederland naar het zuiden van Frankrijk is in deze auto zeker geen straf. Lekker met het verkeer mee op de Péage en aan het eind van de dag ontspannen aankomen op de plaats van bestemming. Daar zit hem het grote verschil met het origineel. Met deze auto kun je wel ‘even’ een weekendje naar het zuiden. Hebben de critici gelijk, is het karakter van de auto aangetast? Ik meen van niet. Niet door de sterkere motor en de toegevoegde versnelling. Misschien door het comfortabeler interieur, door de betere geluidsisolatie en het fijne schuifdak, maar ik kan niet zeggen dat de integriteit van het ontwerp hiermee geweld is aangedaan.

De achterbank meldt dat de rookontwikkeling nu toch echt zorgelijk begint te worden. Ik stuur de auto een afrit van de Péage op en parkeer hem ruim voor het tolhokje op een veilige plek. Een blik onder de linker motorkap leert dat er erg veel olie aan de buitenkant van het blok hangt. Van onder tot boven. Daar zal voorlopig geen roest meer optreden. Nader onderzoek leert dat het deksel van de carterventilatie bovenop het kleppendeksel losgerammeld is. Stevig vastdraaien en de ergste olieboel afvegen met een vod helpt maar ten dele. Voor nu kan het volstaan. Met de ‘impregneerdop’ in het standje droog brengt ‘De Parel’ ons ook nu weer veilig thuis.

Als ik op dit artikel reageer, geef ik dan toe een zwijn te zijn? In ieder geval wekt dit artikel zin op om een proefritje in deze bijzondere Traction te maken!

Als ik dit lees wil ik ‘m hebben, later, als ik groot ben.

klinkt als een heerlijke tour auto, ook voor wat grotere afstanden ! leuk !

Leuk geschreven en zeer lezenswaardig.
Je verslag brengt de lezer in een directe betrokkenheid met de TA.
Ik zie uit naar meer nieuws.

Mvg. Alfred.

Ja het mag gezegd worden, leest vlot, doet je hunkeren naar meer en geeft je ongelooflijk veel goesting om het mee te maken.