Beste allemaal,

Ik maak toch nog eens een topic aan over het eeuwige bollen verhaal. Ik zit al een tijd op het forum, maar kan toch geen bevredigend antwoord vinden op mijn probleem.

Ik heb vorige week weer eens een bollenwissel gedaan. Vanaf dat ik mijn ds gekocht heb (dsuper 1971) nu 2,5 jaar geleden blijf ik het “zweven” missen. Initieel gingen de vluchtheuvels nog redelijk (voor mijn gevoel) nu duidelijk minder.

Ik heb de gelaste set (hoge druk) van de vorige eigenaar vervangen door een nieuwe gelaste set. De verkoper had en wilde enkel de lage druk gelaste verkopen. Dus toen een lage druk gelaste erop gedraaid. Uitkomst: amper verschil en dus niet blij. Deze set gewisseld voor een gedeelde bollen set. Hier heb ik 1,5j mee gereden, maar eigenlijk ook nooit gelukkig geweest. Niet alleen knallen putdeksels erdoor heen, maar ook vluchtheuvels zijn geen plezier.

Vorige week de gedeelde er weer af gehaald en er nu een nieuwe set gelaste bollen (hoge druk, dus 75 en uit mijn hoofd 45) opgedraaid. Uitkomst: weer 150 euro uitgegeven zonder verschil.

Ik lees overal dat de vering alleen door de bollen gemaakt wordt, maar dat lijkt mij niet te kloppen.

Kan iemand mij een checklist geven voor wat ik kan controleren?

Wederom bedankt

Ps:
-auto komt redelijk rap omhoog
-LHM is nooit in toto vervangen geweest, maar ik heb wel een paar lekke lekzakken gehad, en er intussen al wel bijna 5l bij gegooid, dus er heeft in episodes wel een wissel plaats gevonden. Filter wel regelmatig schoon gemaakt.
-Ik heb er geen michelins onder liggen (ik weet het, ik weet het ) maar ik merk amper verschil in vering tussen hoe hij nu veert, of hoe dat was toen er nog michelins oplagen
-Dit is mijn eerste en enige ds ervaring, heb ik misschien een te hoge verwachting? Is het zweven waar mensen over spreken, echt zweven of is dat een wat overdreven uitspraak. Mijn oude seatje deed niet veel onder voor de ds, en de megane die mijn vriendin heeft veert beduidend zachter. Ik woon in België, dus kasseien en gaten in de weg zijn niet ongewoon. Maakt dit misschien een verschil? Dat de gemiddelde Nederlandse ds rijder gewoon enkel over beter wegen (lees asfalt) rijdt (wat bij mij ook zalig is)?

Hoe is je rijhoogte? Zijn alle bewegende delen goed vrij en soepel te bewegen zonder zware punten?

Behalve dan dat ik een enkele keer ben meegereden heb ik geen ervaring met DS.
Ik kan wel zeggen dat zelfs mijn BX veel soepeler veert dan de ex-Seat van mijn zoon. Over de CX dan maar niet gesproken. Dat is dan weer een wolk in vergelijking met de BX.
Korte hobbels zijn volgens mij sowieso niet het sterkste punt van bollenvering maar over het algemeen lijkt me dat je toch echt moet voelen dat je in een DS rijdt.

Ten eerste kan de wagenhoogte niet goed zijn. Dan is de veerweg naar boven of beneden niet optimaal.

Het zweven is voornamelijk bij de langere hobbels, kasseien komen toch nog door.
Dat kan denk ik ook niet anders, schokdemperwerking is nodig om contact met de weg te houden.

Het beste is om het veercomfort te vergelijken met een andere DS of een DS rijder in jouw auto (mee) te laten rijden.

Stroeve draagarmen zouden wel kunnen, maar komt niet zo vaak voor.

Vanuit België best een eind, maar een afspraak bij Chyparse in Almere is toch aan te bevelen. Daar wordt niets over het hoofd gezien en je leert er een hoop van.
Beetje in het midden van de dag afspreken en een rit door het wonderschone Nederlandse polderlandschap als cadeau.

Garage Hydraulique: hét hospitaal voor uw Citroën CX, SM, ID/DS, GS en GSA. Een lekker eigenzinnig en eigenwijs centrum waar we ons over uw hydropneumatisch geveerde Citroën ontfermen

Zit in Raamsdonksveer net over de grens

maakt verder geen reclame voor ze, wel van de website even knippen en plakken

Mogelijke oorzaken zijn inwendig vervuilde hoogteregelaars, evt in combinatie met versleten of beschadigd regelplunjer. Je zou ze eens kunnen demonteren, inspecteren en schoonmaken. Compleet gereviseerde zijn te koop bij Citrotech.

Andere oorzaak, niet vaak genoemd nog op dit forum, zijn versleten of beschadigde fuseekogels. Niet ondenkbaar dat men ooit een onronde rammelende kogel aangedraaid heeft, vaster gezet dus. Dit om een dure reparatie te voorkomen. Je kunt dit checken door de draagarm van het wiellagerblok los te maken, en de vrijkomende fusees, na verwijderen van de hoes, eens met de hand rond te draaien. Dat moet soepel en geleidelijk gaan. De bovenste is van fabriekswijze uit losser gemonteerd, die zal dus minder vast aanvoelen dan de onderste. De bovenste is ook bepalender voor de vering.
Inmiddels zijn er via de specialist, waarschijnlijk ook in Belgie, betaalbare vervangingssetjes te koop, die simpel te monteren zijn.

En als je dan toch de onderste draagarm los hebt, beweeg hem dan eens van boven naar beneden. Op en neer, dat moet geleidelijk gaan, zonder zware punten in het middengebied, de stand waar hij tijdens het rijden het meest in beweegt. Daar wordt de vering niet echt harder van, wel is de karakteristiek beduidend minder dan bedoeld is.
Check die onderste draagarm dan ook eens op axiale speling, met kracht proberen van links naar rechts te bewegen. Als dit het geval is dan zijn de lagers aan het uitlopen. Niet meteen in verharding van vering te merken, maar wel in vervelende trillingen rond de 100/110 km/u constante snelheid.

Tegenwoordig kun je niets uitsluiten, de ds-sen worden gewoon oud en zijn door verschillende handen gegaan. Ik heb wel eens behoorlijk verrotte en beschadigde zuigers gezien, die deel uitmaken van de veercylinders. Verbaas je dan niet over een ander veergedrag. Tja, dan kun je beter een willekeurige andere auto gaan rijden…

Een en ander is gevolg van slijtage door gebruik, maar ook door lange stilstand en het niet in acht nemen van tijdig doorsmeren. Juist voor de voortrein geldt dat deze zo goed is als zijn slechtste onderdeel.

Ik sluit me geheel aan bij de aanvullingen van Repelsteeltje. Ik mag dagelijks genieten van de resultaten van een vanaf chassis tot aan wegdek optimaal opgebouwd en onderhouden veersysyeem.

Aangezien dit mijn eerste DS is baseer ik mijn ervaringen op deze auto, die behoorlijk optimaal is.
Mijn bevindingen omtrent het veergedrag van en DS omschrijf ik als volgt. Overigens in acht genomen dat een break vanwege zijn gewichtsverdeling nog iets beter schijnt te veren (meer comfort) dan een berline. Ik heb dat zelf nog niet kunnen vergelijken.

Ik vindt het veergedrag een combi van zweven maar vooral ook drijven. Logisch, want zowel gas als vloeistof bepalen de veerkatakteristiek.
Daarbij moeten we ook niet vergeten dat de hele keten van chassis tot en met velg uit staal op staal overdrachten bestaat. Bij iedere andere auto bestaat deze uit diverse rubber schakels. Dit verschil heeft gevolgen voor het comfort.
Lange veerbewegingen (golven en grotere oneffenheden in wegdek) worden bij hogere snelheid geabsorbeerd en gecompenseerd door de bewegende vloeistof in het systeem. Het getransporteerd over strak functionerende gelagerde vaste verbindingen. Korte oneffenheden kunnen niet worden opgevangen in langzame compensaties middels de vloeistof maar worden in de gasbol gedempt. Deze gas werkt sterk progressief (druk). Dat moet ook. Maar betekent dat je korte richels en putdeksels zeker wel wat voelt en met name hoort omdat de transmissie van de bewegingen over staal lopen. Bij andere auto’s worden deze deels opgevangen in de vervorming van rubber onderdelen. Deze rubbers hebben in de grote veerbewegjngen juist weer beperkingen. Los van de test van een conventioneel veersysteem.
Kortom: ik vind het sterkste deel van het systeem de compensatie van lange bewegingen en het voorkomen van deining door het hydraulisch systeem. Het ‘drijvend’ gedeelte dus. Dat geeft op de lange afstand rust in het rijkarakter en je kunt dit heel mooi waarnemen door vanaf een snelheid van 80 km/u in de achteruitkijkspiegel naar de horizonlijn te kijken en deze te vergelijken met de onderhand van je achterruit. Dan is het net alsof je vaart. Met geen andere auto te vergelijken, die hobbelen of dribbelen.
Tot zover mijn bevindingen.

Is de hoogte afstelling correct ??? staat hij maar iets te hoog/laag dan is de typisch DS zwevende vering verdwenen.  Pak hem/haar maar eens beet aan de beide stootrubbers op de voorbumper. Je moet hem/haar dan kunnen “uitkloppen als een kleedje” : de beweging voor wordt duidelijk door gegeven naar achteren.
(zou niet weten hoe ik het anders moet omschrijven…...). Ook moet de hevel van de stabelisatorstang
naar de hoogte regelaar, in de rijstand, een vrije speling hebben !!! zie WPHB.

Beste allemaal,

Hartelijk dank voor alle reacties. Het bevestigd mijn vermoeden dat het dus echt wel wat meer kan zijn.

Ik zal er een dezer dagen eens aan beginnen

Merci

Ik heb een paar jaar geleden een stuk bezemsteel uit de veercylinders van Pierre gehaald, die had de vorige eigenaar daar in laten zitten…

Ook zijn er veel verschillende dempers in de bollen gemonteerd en zijn er natuurlijk heel veel verschillende bollen (CX, GS, DS, BX, SM etc) je moet echt zeker weten dat je de juiste bollen op de juiste druk met de juiste demper op de juiste as hebt. Met deelbare bollen kan het dan ook nog eens zo zijn dat een vergaan, maar inmiddels vervangen membraan de demper deels heeft verstopt. Het is echt een drama om het snot van een vergaan membraan helemaal overal uit te krijgen. Zeker bij de latere niet demontabele dempers is het lastig om de demper schoon te krijgen.

Dit heeft allemaal invloed op de demping. Daarbovenop is een lagere druk gek genoeg een stuggere vering en een hogere druk soepelere vering.

Grappig, dat laatste is helemaal niet gek.
Je veert op gas, niet op olie. De druk in de bol kent twee verschillende werkgebieden:
-De druk die je meet in een bollentester: de voorvuldruk. Dat is de druk in de bol als het systeem drukloos is (auto op de grond).
-De druk die in de bol heerst als het systeem op druk is (auto op rijhoogte).

De voorvuldruk geeft een indicatie van de hoeveelheid stikstof in de bol. PxV= constant. Het volume staat vast, want het membraan ligt bij een losse bol tegen de wand bij de demper. Hoe meer gas, des te hoger de druk. Meestal ligt die voorvuldruk ergens tussen de 30 en de 60 bar, afhankelijk van de toepassing.

De veerdruk is veel hoger, statisch rond de 100 bar. Als alles goed is uitgerekend zit het membraan in die toestand ongeveer in het midden van de bol, zeg maar het werkgebied.
Stel dat de voorvuldruk veel te laag is, zeg 10 bar en het systeem pompt de auto op hoogte dan zal het membraan bijna tegen de andere wand aanliggen, want er is veel te weinig gas. Dat voel je door veel te harde vering. Dus: hoe meer voorvuldruk, des te soepeler de vering.
Maar ook daar zit een eind aan: Als de voorvuldruk veel hoger zou zijn dan de systeemdruk veert het ding ook niet. Maar dan hebben we het al over meer dan 200 bar en dat zit niet eens in zo’n stikstoffles.

Mischien is de cursus Hydraulique iets voor de TS.

We gaan deze cursus in het weekend van 17 September geven in Brugge!!

Zojuist heb ik snel het probleem van F. de Gooijer en wat reacties gelezen.

Is voor iedereen wel duidelijk dat gelaste bollen voor allerlei Citroëns geleverd worden? En dat de initiële druk in een veerbol afhankelijk is van het type Citroën waar deze voor bedoeld is?

Gelaste bollen met een druk van 75 bar zijn bedoeld voor de voorzijde van een CX (berline), dus niet voor de voorzijde van een DS. Daar zijn naast deelbare bollen ook gelaste exemplaren met een druk van 59 bar voor te koop.
Gelaste bollen met een druk van 40 bar zijn bedoeld voor de achterzijde van een CX (berline), dus niet voor de achterzijde van een DS. Daar zijn naast deelbare bollen ook gelaste exemplaren met een druk van 26 bar voor te koop.

Indien er CX veerbollen op een DS worden gezet, dan zal deze stugger gaan veren.
Heb ik het goed gezien en zijn er lagedrukbollen van een CX (40 bar?) verkocht om aan de voorzijde van een DS te plaatsen? Zou misschien wel gevaarlijk kunnen zijn…

(Een deelbare veerbol heeft een andere membraan, iets grotere diameter, dus zal waarschijnlijk iets minder stug veren. De schokbreker aan de onderzijde van de bol kan anders zijn waardoor veerkarakteristiek kan variëren.)

Het is vrij simpel. Het gedrag van een bol wordt uitsluitend bepaald door:

1 het volume
2 de vuldruk
3 de demping

Al die (groene) gelaste bollen zijn hetzelfde. Er zijn met een klein en met een groot volume en er zijn er zonder dempers (voorraadbollen). Bollen met dempers heb je in zeer grote verscheidenheid, voor elk type auto en voor elke toepassing.
De vuldruk is naderhand gemakkelijk te veranderen. De demping nauwelijks, alleen het gaatje kan je opboren. Daar zijn pagina’s over volgeschreven.

Dan zijn er nog nieuwe, grijze, voor de auto’s met LDS ipv LHM. De membranen in die bollen blijken superieur aan die van de groene. Vandaar dat men wel overeenkomstige grijze bollen op de “hoekpunten” van oudere types zet. Groene bollen houden het ca vijf jaar uit, grijze bollen veel langer. Op een enkel incident na onverslijtbaar.

Voor de gelaste bol waren bollen deelbaar. Die bollen hebben uitneembare dempers met plaatjes waarmee je oneindig kon experimenteren.
Er zijn fanatici die volhouden dat deelbare bollen soepeler veren dan gelaste. Echter: zie 1, 2 en 3.

Voor elk model heeft Citroen ooit de juiste combinatie bedacht. Die vind je terug in service.citroen.com als je het VIN nummer van de betrokken auto intoetst. Voor de andere modellen moet je in de handboeken kijken.
Een deelbare bol die op die drie punten gelijk is aan een gelaste zal hetzelfde veergedrag geven.

Let op: nu komen er vast allerlei reacties van mensen die er nog veel meer van (menen te) weten.

In een oud topic is hier ook al uitgebreid over nagedacht, incl berekeningen.
Voor de geïnteresseerde: http://www.citroen-forum.nl/forums/viewthread/220985/P120/