Van de voorpagina

Xantia 25: Worden ze stiekem al zeldzaam?

Een kwart eeuw geleden zag de opvolger van de succesvolle Citroën BX het licht. Het was de Citroën Xantia, een auto die in alle opzichten een voorzichtige klasse hoger was ingeschaald dan de BX maar die vooral aan alle kanten degelijker van opzet was. Het zou later één van de (zo niet dé) beste Citroën(s) aller tijden blijken te zijn. De Xantia was een taaie, een auto waarvoor 300.000+ probleemloze kilometers eigenlijk routine waren.

In maart 1993 kwam de Xantia op de markt. De serieproductie liep al sinds januari; vanaf november 1992 werden al voorserie-exemplaren gebouwd die vanaf december 1992 aan de pers werden uitgeleend.  Oer-Xantia’s, auto’s met de chevrons op de motorkap en die het zonder anti-zink systeem moeten stellen, zijn er vervolgens maar negen maanden geweest: al in december 1993 is het uit met het klassieke stijgen en dalen van een hydropneumaat. In april 1994 verhuizen de chevrons naar de grille. Buiten dat zijn er nog wat kleine wijzigingen zoals het verdwijnen van het tweespaaks stuur omdat een bestuurdersairbag leverbaar wordt en nog een aantal heel subtiele wijzigingen. Xantia’s vanaf april 1994 worden daarom als Xantia 1b aangeduid. Of een X1a met anti-zink systeem, die van december 1993 tot april 1994 werd gebouwd, dan als overgangsmodel moet worden geclassificeerd is weer een andere discussie.

25 jaar na de introductie van de Xantia zijn de meningen er nog altijd over verdeeld, ook (of misschien juist) in Citrofiele kringen. Is een Xantia misschien een beetje té degelijk? Het ontwerp wordt nog wel eens als saai ervaren en dat veruit de meeste Xantia’s niet meer stijgen en dalen wordt door sommigen gezien als een teken dat de sleet op het karakter van een echte Citroën komt. Dat het eigenlijk wel heel handig is dat je niet hoeft te wachten tot de auto zich van de straatkant geheven heeft en dat je gewoon met de bumper boven een stoeprandje kunt parkeren is natuurlijk wél een dingetje. Liefhebbers weten de Xantia te waarderen omdat je er met volle teugen in kunt genieten van het roemruchte hydropneumatische veersysteem met nog écht groen bloed maar overwegend zónder het wat kwetsbare karakter (of imago) dat het hydraulische systeem totaan de BX had ontwikkeld. Xantia’s zijn vreselijk sterk uitgevallen, zeker voor de begrippen van Citroën. Des te wonderlijker is het misschien dat er nog maar ongeveer 150 Xantia’s van de allereerste reeks in Nederland rondrijden. Misschien komt dat wel doordat de Xantia één heel typische Citroën-kwaal heeft overgehouden: die van de lage restwaarde. Hoeveel verder prima Xantia’s zouden er in de wei gestuurd zijn omdat er na een ton of drie, vier eens een keer een duurder onderdeel moest worden vervangen?

Dat probleem moet het bestand aan X1a diesels zeker parten gespeeld hebben. De Xantia was vanaf juli 1993 leverbaar met de bekende XUD9 dieselmotor uit de BX. Tegelijk werd er een turbodiesel leverbaar, maar dat was niet de XUD7TE turbodiesel uit de BX: het werd de XUD9TE/L uit de pas geïntroduceerde Peugeot 306. Wel verhuisde de intercooler van bovenop het blok naar voor in de bumper. De XUD-motoren hadden op dat moment hun sporen als fijne dieselmotoren en echte kilometervreters al ruimschoots verdiend, en dus werd het voor een populaire lease-auto als de Xantia een prima metgezel voor de veelrijder. Dat er dan na een jaar of 15 een keer een ton of vier op de teller staat terwijl de inruilwaarde op een sleutelhanger voor je nieuwe wagen is komen te liggen maakt dat er aan het begin van deze eeuw nogal wat Xantia 1a diesels gedemonteerd zijn. Er rijden er momenteel in Nederland nog maar drie…

Er is een vrij recent geïmporteerde Xantia X 1.9D bekend die op de 12 juli voor het eerst de weg op ging. Dat zal waarschijnlijk de oudste ongeblazen oliegestookte Xantia zijn die op dit moment in Nederland geregistreerd is. Dan is er nog een Xantia X 1.9D met ORGA 6084, die op 6 juli 1993 van de band rolde en op 15 oktober 1993 werd ingeschreven. Dat is, voor zover bekend, de oudste nu nog rijdende Xantia diesel van Nederland.

Turbodiesels zijn er nóg minder. Er is bij de RDW nog één heel vroeg exemplaar ingeschreven, dat op 7 juli 1993 in dienst trad. Dat zou wel eens de oudste Xantia diesel kunnen zijn die in Nederland nog geregistreerd is, maar de laatste APK is verlopen in augustus 2005. Waar is die auto gebleven? Bestaat die auto nog wel? De enige andere Xantia ‘X1a’ turbodiesel die de RDW voor zover na te gaan nog kent is de GZ-NS-19 met een eerste registratie van 22 oktober 1993. Het ORGA-nummer is 6148 oftewel 8 september 1993: vandaag precies 25 jaar geleden. Deze auto is, voor zover op dit moment bekend, de oudste nog rijdende Xantia Turbodiesel van Nederland én de laatste ‘oer-Xantia’ met een geblazen diesel onder de luiken.

Met de Xantia even met het forum naar de Harz…

Deze auto is nieuw afgeleverd in de SX-versie (dat was hier in 1993 het enige uitrustingsniveau voor de Turbo D), in de kleur Sable Phénicien (ECZ). Aangezien de naam Xantia is afgeleid van het Griekse ‘Xanthos’, dat zich vrij laat vertalen als ‘goud-blond’, is dat ook een uitstekende kleur voor zo’n wagen. Bij de aflevering is niet vergeten om ‘Sister Golden Hair’ een beetje aan te kleden: de opties elektrische ramen achter, elektrisch verstelbare verwarmde spiegels en airconditioning werden aangevinkt, de auto werd door de dealer uitgerust met een alarmsysteem met radiografische afstandsbediening op de centrale vergrendeling (in plaats van het standaard infrarood systeem), een trekhaak en het officiële houtsetje en werd meteen na aflevering voorzien van een ‘custom made’ beige leren interieur en een Webasto standkachel. Later werden met logo’s geëtste RVS dorpelplaten toegevoegd. De linker spiegel heeft een dode-hoek-vakje, wat niet hoort op een X1a: een gevolg van vandalisme en het niet meer leverbaar zijn van een glas zonder dat vakje. En er zit al enige jaren regelbare interval op de wissers met behulp van een Volkswagen wisserrelais.

...en ook nog even naar het Thüringerwald voor een opgraving

Inmiddels heeft de auto ruim 503.000 kilometer achter de rug, en eerlijk gezegd: ’t is er een beetje aan te zien. Hier en daar is er een schrammetje en een butsje te zien en er zijn een aantal specifieke plekjes die zo één, twee keer per jaar behandeld moeten worden om roest niet voorbij het stadium ‘vlieg-’ te laten gaan. Ook zijn de originele logo-geborduurde vloermatten eigenlijk gewoon doorgesleten en ziet het leer er ook lekker doorleefd uit. Gewoon een Xantia ‘dans le jus d’un demi-million kilomètres’ eigenlijk. De D8B turbodieselmotor, die deze auto tot een soort van bijzonderheid maakt, is gelukkig nog goed gezond en levert z’n volle 92 pk/196 Nm op afroep.

Ook na 25 jaar is deze oer-turbodiesel Xantia nog steeds een heerlijke reisgenoot. Overal in Europa is ze te zien geweest. Onversaagd is ze het afgelopen jaar een keer naar de Harz en een keer naar het Thüringerwald op en neer gekacheld. Zelfs een beproeving van de fabrieks-opgegeven topsnelheid (die ze gewoon haalt) op de Autobahn maakte amper indruk op deze kilometervreter. En met de mijlpalen van het half miljoen en de 25 jaar inmiddels volbracht wordt het nu de sport om er net zo lang in te blijven rijden tot ze haar typegoedkeuring intrekken omdat zo’n Euro-0 dieselmotor niet schoon genoeg is. Maar tegen die tijd heeft ze allang bewezen wat duurzaam is. Xantia’s en XUD-motoren zijn dat zeker!

Tekst & foto’s: Penny Lane

PS: dit jaar is deze Xantia ook al 15 jaar te volgen op dit forum. Jubilea te over voor de Gouwe Ouwe! Het legt de plaatselijke gebaksindustrie geen windeieren…

Ik zie met regelmaat nog een Xantia voorbij zoeven. Toegegeven, dat zijn allemaal veel nieuwere exemplaren. Ondanks dat het misschien een ‘saaie’ Citroën is, ben ik van mening dat ‘ie tijdloos is. Is die auto nou 10 jaar oud, of 20? Je ziet het er niet aan af. Hopelijk hoef je lang geen afstand te doen van deze bak, Derk. Heerlijk blijven door tokkelen met je kilometervreter!

Zoals gewoonlijk een heel informatief artikel, Derk, waarvoor dank! Zelf heb ik een tijdje een probleemloze en heerlijk rijdende 1.8 benzine gehad, die ik alleen heb weggedaan omdat mijn wagenpark te uitgebreid werd. Tóen wist ik al dat ik mijn beste auto van de hand deed, maar zijn “zwakke” punt was voor mij de wat gewone, weinig expressieve uitstraling, althans als ik hem vergelijk met de BX, CX of XM. Waarschijnlijk is de Xantia inderdaad de beste auto die Citroën ooit heeft gemaakt!

Klik op de thumbnail om de hele afbeelding te zien

Ik zie ook nog vrij vaak Xantia’s rijden, maar wel bijna altijd een type 2. De enige type 1 die ik nog wel eens tegenkom is een donkerblauwe Activa v6, voor de rest kan ik me de laatste keer nauwelijks nog herinneren dat ik een type 1 tegenkwam…
Ik denk dat de Xantia wel een klassieker in wording is, maar het zal nog wel even duren. Een mooie 1A in een mooie kleur, zoals de GZ-NS-19 van PL, vind ik wel een leuke uitstraling hebben. Chevrons op de grille, tweespaaks stuur, flink wat knopjes op dat stripje onder de ventilatieroosters…ik vind hem eigenlijk niet minder leuk dat een “doorsnee” XM type 2 (v6-motoren en diravi e.d. daar gelaten). En een Activa is ook weer een geval apart. Een Activa type 1 vind ik wel mooier dan een 1A, vooral omdat de bumpers meegespoten zijn, maar om naar te kijken niet per se leuker. Om te rijden…tsja, ik heb nog nooit in een Xantia non-Activa gereden!
Een type 2 vind ik trouwens wat minder leuk dan een type 1. Ik geef zonder meer toe dat ze hier en daar veel beter zijn, maar wat mij betreft hebben ze geprobeerd om een hoekige auto rond te maken en werkte dat niet heel goed. Niet dat ik een type 2 nou lelijk vind hoor, de type 2 in Bleu Grand Pavois die ik laatst bij de dealer zag vond ik zelfs heel mooi! Ik vind hem gewoon minder leuk dan een type 1. Maar zeker als dagelijks vervoer zou ik tegen een mooie type 2 geen nee zeggen

Hoewel ik de 1a erg leuk vind heb ik zelf voor een t2 gekozen, de extra luxe en betrouwbaarheid gaven de doorslag. De t2-neus werkt mijn inziens wel heel goed op de break. Hier in Groningen is de Xantia geen zeldzame verschijning, kom alle incarnaties tegen in het wild. Het zijn wel vrij onbekende auto’s, mensen moeten altijd googelen als ik zeg dat ik Xantie rij.

Ik vermoed dat ik een van de jongste exemplaren heb (orga:8934 25 april 2001) ben nog nooit en jongere tegengekomen.
Mensen die mee rijden zijn altijd blij verrast door het zitcomfort.

Cordialement,

Bas

Pablo Fanque schreef:

Hoewel ik de 1a erg leuk vind heb ik zelf voor een t2 gekozen, de extra luxe en betrouwbaarheid gaven de doorslag. De t2-neus werkt mijn inziens wel heel goed op de break. Hier in Groningen is de Xantia geen zeldzame verschijning, kom alle incarnaties tegen in het wild. Het zijn wel vrij onbekende auto’s, mensen moeten altijd googelen als ik zeg dat ik Xantie rij.

Ik vermoed dat ik een van de jongste exemplaren heb (orga:8934 25 april 2001) ben nog nooit en jongere tegengekomen.
Mensen die mee rijden zijn altijd blij verrast door het zitcomfort.

Cordialement,

Bas

Dit roep natuurlijk naar een vergelijkings-onderzoek, de jongste en de oudste Xantia naast elkaar

Ik ben voor! Heb trouwens al eens vlakbij de oudste gestaan, maar dat besefte ik op dat moment niet.
Geen idee welke unieke kenmerken de latere exemplaren hebben.
De mijne heeft geplakte dorpels (zie ik niet vaak)en C5-wieldoppen maar die heb ik er zelf op gedrukt.

Je tankklep zit niet op de cv denk ik? Dacht dat alle modellen van 2000 of eerder dat wel hadden en die van 2001 niet.

Klopt, die klappert altijd vrolijk in de wasstraat.

Grappig de orga 6084 was mijn auto vorig jaar van de hand gedaan.Een witte 1.9D.

Pablo Fanque schreef:

Klopt, die klappert altijd vrolijk in de wasstraat.

Dan zijn er misschien een paar nokjes stuk die rechts van de tankdop zelf horen te zitten. Volgens mij horen die dat te voorkomen, maar ze breken vaak af. Ik kwam er pas achter dat die er hoorden te zitten toen ik bij een sloper zag dat ze er nog zaten, bij mij zijn ze ook alletwee afgebroken (maar omdat hij bij mij op de cv zit merk je daar niet zo veel van). Volgens mij is het niet zo moeilijk om ze over te zetten van bijvoorbeeld een sloper. Type 1 of 2 maakt niet uit.

Daar horen idd nokjes te zitten die dat klapperen tegenhouden en weerstand geven bij open en dicht doen ....
Nieuw helaas niet meer verkrijgbaar , overzetten is makkelijk

Soms kom je ze NOS nog wel eens op ebay tegen .

Pablo Fanque schreef:

Hoewel ik de 1a erg leuk vind heb ik zelf voor een t2 gekozen, de extra luxe en betrouwbaarheid gaven de doorslag. De t2-neus werkt mijn inziens wel heel goed op de break. Hier in Groningen is de Xantia geen zeldzame verschijning, kom alle incarnaties tegen in het wild. Het zijn wel vrij onbekende auto’s, mensen moeten altijd googelen als ik zeg dat ik Xantie rij.

Ik vermoed dat ik een van de jongste exemplaren heb (orga:8934 25 april 2001) ben nog nooit en jongere tegengekomen.
Mensen die mee rijden zijn altijd blij verrast door het zitcomfort.

Cordialement,

Bas

9004, zou van 04 juli 2001 zijn, kenteken zegt 08 oktober 2001

http://www.xantiaclub.net/historie/
Blijkbaar is er in de Xantiaclub iemand geweest die eentje had van augustus, maar dat ORGA-nr zou dan wel nieuwer moeten zijn dan de 8882 die ze noemen. Bij mij zit er trouwens nog veel meer verschil tussen het ORGA-nr (28 november ‘96) en het kenteken (13 oktober ‘97). Vermoedelijk heeft hij lang in een showroom gestaan zonder kenteken.

Waar kan je dat ORGA-nummer vinden?
Mijn Xantia is van mei 2001 en op 29 juni 2001 op kenteken gezet.

Gevonden bij Dr. Theo (http://www.drtheo.nl/CX/orga-number.htm)
Xantia - In de buurt van de veerbol rechtsvoor staan de kleurcode in letters en -in kleinere cijfers daarboven- het ORGA-nummer.
vanavond maar eens kijken…

Bij die van jou zul je daar denk ik geen ORGA-nr vinden, daar zit het alleen bij een type 1 (en misschien bij een vroege type 2 ook nog?). Bij jou zal het op het stickertje in de deur zitten waar ook je bandenspanning op staat.