Heerlijk, wat een mooie wagen! Genieten nu maar van het rijden, niks zo fijn als rijden in wagen die je zelf gebouwd hebt en die het gewoon goed doet!
En, veel foto’s blijven maken van de avonturen van jou en de Break!

Zo is het Martijn, ga ik zeker doen!

Wilde vanavond weer eens wat plaatjes plaatsen van de inbouw van radio, hoedenplank, kofferbakbodem…. maar Imgur lijkt plat te liggen. Volgende keer beter hopelijk… het blijft tobben met die foto-media.
Update: de website meldt dat Imgur over capacity is…. ik vrees dat er nogal wat Amerikanen foto’s van gisteren hebben zitten plaatsen…:roll:

Hiephoi, Imgur werkt weer. Tijd voor foto-update. Het motorgeluid is natuurlijk al muzikaal van zichzelf maar na 700 km kende ik het repertoire uit het vooronder wel zo’n beetje: tijd voor ruimere keuze, dus een audiosetje ingebouwd. Wilde een DIN-formaat en geen gepriegel in het smalle vakje boven de asbak. Dan kom je uit bij Retrosound en die vind ik prijzig voor wat ze bieden en ik vind dat bakje best praktisch als bakje onder handbereik. Ik had eerder al de moed verzameld om de zaag in het dashboard te zetten onder het mom: mocht ik spijt krijgen: een ander dash zit er zo weer in. In mij vorige break heb ik het ook zo gedaan en dat beviel goed. Ben wel op zoek naar een trapje hoger qua geluidskwaliteit. Na lang speuren kwam ik onderstaande tegen van CCS. Komt uit VK (ik kreeg een vd laatste voordat de grens tijdelijk heelmaal dicht ging…). Is speciaal tbv inbouw klassiekers. De kast is maar 120 mm diep, de 2 draaiknoppen verstelbaar in breedte en diepte, het plastic frntje verstelbaar en zelfde motief als het dashboard: alsof het erin hoort, incl zilveren randje. Verder alles wat je in een moderne radio verwacht: DAB+ radio (incl digitale antenne),USB, bluetooth, handsfree + microfoon, RCA extra versterker, equilizer, RCA subwoofer en ik zal nog wel wat vergeten. DAB+ is echt een wereldvinding. In de ether kan ik op FM in mijn geisoleerde garage bijna niks ontvnagehn, met DAB ligt de hele radiowereld zo’n beetje aan mijn voeten. Ruis- en kraakvrij. Het is er of het is er niet. Niet dat halve.
En oja, 100 euro goedkoper dan een Retrosound.

DAB-antenne:

Ik heb 2 2-weg built-in box speakers van Caliber in de beide voetenruimte ingebouwd met een rechtstreekse focus naar schuin bovengericht i.c.m. 2 tweeters die ik in het rooster op het dash waar oorspronkelijk de centrale speaker zat heb ingebouwd. Dat geeft het gewenste effect: mooi ruimtelijk en met ogen dicht komt het geluid niet van onderen maar recht van voren.

Achterin was meer werk. Stap voor stap opgebouwd. Eerst een bodem gelegd in 2 delen, zodat er in het midden een luik kan worden gemaakt, met pianoscharnier.

Ik heb vrijwel overal gebruik gemaakt van bestaande gaten of indirecte ophanging via zaken die die al ingebouwd zijn, bijv het frame vd LPG tank, of de beugels vd rolgordels (die in de originele gaten zijn bevestigd die in ‘74 af fabriek op de wielkasten zaten).
En alles op dempend materiaal gemonteerd dus geen lakbeschadigingen en geen gerammel. Ik was bang dat het geheel mogelijk heel massief zou ogen, maar dat is zeker niet het geval, zeker nu het geheel zwart is.

Luik scharniert naar boven, voila. Intussen ligt daar een passende mat in. De minimale hoogte ervan is 20 cm, deze bak is 200 liter! Erg praktisch en als je daar een ringtank in legt heb je m.i. zowel een te kleine tank als allerlei onhandige hoeken die je niet goed als bagageruimte kan benutten. Nu ligt er gewoon een 85 liter tank strak tegen de achterbank.

Op basis van de beugels aan de gordelbeugel een hoedenplan op de juiste hoogte gebracht die aan de voorzijde vast zit op de dwarsbalk die leverbaar was voor de optie van een berline achterbank in een break.
Vervolgens gekozen voor een afdichting vd gastank middels een verticaal schot, eenvoudig verijderbaar, in 1 handomdraai. In de hoedenplank 2 JBL speakers ingebouwd.

Dat levert het volgende beeld op:

Bij Jansen in Bennekom een stuk isolwerende bekleding van het type dat ook op de motortunnel bij non-Pallas zit: zwart skai. Past goed in het geheel. Zowel hoedenplank als verticale deel daarmee bekleed. Dat zit er al op maar mijn foto’s lopen altijd achter. Afgewerkt met zwart PVC hoekprofiel, gelukkig heeft de ijzerwarenzaak in mijn dorp een afhaalconcept.
Deze configuratie geeft een heel fijne geluidsdynamiek. Akoestisch best een uitdagende ruimte want lang en smal maar heel behoorlijk zo. Ik ga nog een underseat subwoofer bestellen om ook voorin net nog wat meer lage tonen te genereren die je met built in box speakers niet kan halen.

Binnenkort eindresultaat.

Ziet er goed uit!

Mooi werk !!!
Ik had ze natuurlijk al in het echt gezien
Maar dat boven in de voorruit midden aan ...
Is dat een antenne of regensensor.

VgF

Die plek voor de radio werd in het verleden ook al zo gebruikt, mijn voormalige Break (bouwjaar 1974) had op die plek een eight-track radio zitten. Met lange armen was de volumeknop prima bereikbaar van achter het stuur.

F.SvM schreef:

Maar dat boven in de voorruit midden aan ...
Is dat een antenne of regensensor.

VgF

Dat is de DAB-antenne. zit een heel speaciale kabel en gouden schroefstekker aan, en 12V en massa aansluiting zit erop.

De volumeknop zit links en bevat tevens de belangrijkste menu-opties. Handig! En lange armen heb ik ook

En zo is het nu geworden. Na de lock-down op zoek naar stukje tapijt.

Met het zwarte lusje trek je het paneel los, aan het ronde gat til je hem eruit.

Auto akoestiek is niet eenvoudig. Daarom deel ik een paar opmerkingen om de akoestiek al dan niet te kunnen verbeteren, als je daar behoefte aan hebt.

Hoge- en midden tonen.
De meest snelle verbinding in de hersenen (neuraal) is die om geluid te kunnen localiseren. Dat gebeurt op basis van (hele kleine) tijdsverschillen tussen linker en rechteroor van de midden en hoge tonen. Lage tonen zijn niet richtingsgevoelig. Die midden en hoge tonen geven (via die neurale snelweg) de ruimtelijke (stereo) beleving.
De keuze om twee tweeters in het kunststof speakerrooster in het midden te plaatsen is weliswaar bouwtechnisch mooi modulair gemaakt, maar heeft akoestisch het nadeel dat er zo een mono versie ontstaat. Immers het richtingsafhankelijke deel van het geluid zit in de midden en hoge frequenties en betreft de midden en hogetonen luidsprekers. Links en Rechts beide in het midden plaatsen zal (in mijn verwachting) een mono ervaring geven. Mijn verwachting kan in de praktijk anders uitpakken vandaar de vraag: Ervaar je dat ook in de praktijk zo ?

Subwoofer.
Bose heeft in de jaren ‘80-‘90 mensen het idee gegeven als zou een subwoofer overal te plaatsen zijn (de zgn melkpak luidsprekers met een subwoofer). Dat is maar deels het geval want hoewel lage tonen inderdaad geen rol spelen bij lokalisatie (een ander deel van het oor neemt lage tonen waar), speelt ook een tweede (door Bose onderbelichte) factor namelijk tijdcoherentie. Hoe meer je geluid in verschillende luidsprekers opdeelt hoe belangrijker die factor want dan wordt een toon uit een instrument opgesplitst over meerdere luidsprekers. Een kickdrum van bv 100 Hz bestaat uit de grondtoon (100 Hz) en de boventonen van veelvouden van 100 (200, 300, 400Hz, etc). De kickdrum wordt dus niet alleen door een subwoofer weergegeven maar delen van de geluidsbeleving van die kickdrum komen uit de midden en hogetonen luidsprekers. Als de subwoofer ver weg is geplaatst van de andere luidsprekers, dan bereiken de boventonen je oren eerder dan de grondtoon en dat kan een rare ervaring geven. Niet voor iedereen, dat zal subjectief zijn. Hoeft niet, kan wel, ik ben geen akoestisch expert maar ken de basisregels wel en uiteindelijk telt de waarneming/beleving.

Mijn advies is dan ook (met veel woorden)
- om geluid te optimaliseren vanuit 1 plek (bv de bestuurdersstoel)
- om linker en rechter tweeter te spreiden in de ruimte in plaats van samen centraal in het midden
- om de subwoofer niet te ver te plaatsen van de andere luidsprekers.

We kunnen bijna een apart akoestisch topic openen… Terechte overdenkingen, die uiteraard allemaal de revue gepasseerd zijn, ik heb vaker geluid in een auto ingebouwd. Ben geen freak maar ken de basisprincipes, die overigens al beginnen met de juiste opbouw van een auto: alles moet goed vast zitten en rammelvrij gemonteerd zijn. Vlakke delen moeten goed ontdreund zijn. Hoe zwaarder het materiaal hoe liever. Zonder het origineel geweld aan te doen heb ik daarop gelet bij de opbouw. Ik heb sowieso een hekel aan rammels bij het dichtgooien van een portier. Bij VW worden portieren door sound-engineers onder handen genomen en ik heb ook zo’n auditieve afwijking, dus mijn portieren langs die auditieve lat opgebouwd. Een mooie doffe klonk bij het laten dichtvallen.

Maar terug naar de audio. Het liefst heb ik de tweeters in de beide hoeken van het dasboard. Maar ik wil ze er niet als satellieten bovenop monteren. Dat deed ik vroeger wel bij mijn Peugeots maar nu wil ik dat niet. Achter de ventilatieroosters kan er vaak ook nog wel wat, maar ook dat is bij dit type dashboard lastig. Laat ik het zo stellen: het is zo lastig mogelijk gemaakt. Het rooster bovenop was de laagste drempel en ik heb dat gewoon uitgeprobeerd. Het zijn draaibare kogeltweeters die iets naar buiten zijn gedraaid. Daarbij: hoge tonen reflecteren heel goed, dus geluid tweeters kun je via de ruit terugkaatsen. En dat doen ze. Het geluid is alsof het van frontaal komt.

M.b.t. het tweede deel van bovenstaand: er komt nog een (underseat) subwoofer en dat moet ik gaan uitproberen. Ik wil hem ter aanvulling op de andere speakers aan de voorzijde. Achterin produceren de JBL een mooi evenwichtig geluid met lage tonen (2x 165 mm). Ik wil geen subwoofer om ruiten mee te laten trillen. Puur aanvulling. De techniek van actieve subwoofers heeft grote stappen gemaakt. Getuigen de vele compacte streaming speakertjes die je met je telefoon kan verbinden. Als je je ruiten mee wil laten trillen moet je gewoon een grote trommel achterin plaatsen omdat je daar de meeste ruimte hebt om een grote luchtverplaatsing te genereren. Want dat heeft een subwoofer nodig. Veel vermogen, veel luchtverplaatsing. Maar met underseat woofers kom je ook een eind en die plats je dus dichterbij de plats waar de ondersteuning gewenst is. Binnenkort meer. Hieronder volgt zodra ik tijd heb de reportage m.b.t. verwisselen drukgroep en revisie versnellingsbak. Dat moest eerst nog even en is intussen succesvol gebeurd.

Ja ik dacht al dat je daar vast over nagedacht had…. vandaar de vraag. Wellicht kan ik het zelf eens te ervaren, interessant die draaibare straaltweeters. Keer Stanley Turrentine of soortgenoot draaien ... die zetten verschillende instrumenten op Links en andere op Rechts uit de tijd dat stereo nog erg nieuw was

Zal ik doen en ja, je mag het uiteraard zelf ervaren!

Vorige week zijn blok en bak er even uit geweest. Reden hiervan tweeledig: de koppeling kwam niet goed vrij (ondanks zorgvuldige selectie van de beste originele en revisie onderdelen door de heren in Bennekom) en de andre reden was een vooraf ingecalculeerde: ik heb met deze auto bij aankoop nooit kunnen rijden en wist dus niets van de conditie van de bak. Dus had ik ervoor gekozen om er gewoon mee te gaan rijden en dan te beoordeeln hoe die zou zijn. Met het bewuste risico dat hij er nog een keer uit zou moeten. Of met de mazzel dat de bak gewoon goed was. Het werd dus het eerste: de bak was niet heel slecht, maar de synchromesh van de 2 was niet top (ook niet heel slecht), die van de 4 was wel heel slecht, echt irritant en de 5 zong een klein beetje. Op de koppeling kreeg ik garantie en om eea met onderdelen en snelheid te faciliteren heb ik deze klus in Bennekom laten doen. De heren zijn zeer geroutineerd in het uit- en inbouwen van het aandrijfaggregaat en doen dat omwille van sleutelgemak ook altijd als geheel. Ik had al wat voorbereidend werk gedaan om de klus te vereenvoudigen, maar dan nog is 5 kwartier om de boel uit te bouwen recordsnel volgens mij. Intussen heb ik mij beziggehouden met het wisselen van de benzinetank. Die zag er optisch echt netjes uit van binnen, maar ik bleef vuil in mijn carburateur houden, dus alsnog voor een nieuwe tank gekozen. Die hebben aan de binnenzijde ook een roestwerende coating.

Als snel was duidelijk wat het euvel was:

Hierboven is de ongelijkmatige inloop op de drukvingers te zien: 3 ervan tussen 9 en 11 uur, staan iets omhoog tov de rest.

Met het oog niet te zien toen deze Valeo revisiegroep erin ging maar met de vlakke hand wel voelbaar.

Zelfs met goede revisiegroepen van gerenommeerde bedrijven is naogal eens wat mis. Nu wilde het grote geluk dat Herman Jansen in het najaar o.a. een partij NOS drukgroepen heeft kunnen inkopen. En die zit er nu dus op….

Voila:

Nieuwe tank:

Wederopbouw vd gereviseerde bak:

Er zijn 3 andere goed gebruikte synchromeshringen in gegaan. Ik wil geen nieuwe (vaak slecht) en NOS is er niet meer (denk ik).

De synchromesh van de 4 zag er zo uit:

Ook de prise-as is vervangen door een goed gebruikte, want bij dez ewas de vertanding puntig geworden:

De diff stukken lekken niet en de keerringen geven de juiste gevoelsweerstand: vooral zo laten dus.

Weer gereed voor inbouw:

En toen de proefrit…gelukkig maandag, zonnig weer, droge wegen. De kpopeling komt nu perfect vrij, is nog net zo mooi doseerbaar. De bak schakelt nu soepel en kraakvrij door alle versnellingen heen en de 5 zingt niet meer…

Operatie geslaagd, hiermee is ID(ylle) voltooid. Met de muziekinstallatie ga ik natuurlijk nog even verder (zie boven) en binnenkort ga ik de olie wisselen, nieuw filter erin, kop natrekken, kleppen stellen.

Mooi werk!!
En goede service van de heren in bennekom