We merken dat de laatste jaren de zomers (uitgezonderd deze tot nu toe) steeds warmer worden. Een paar jaar terug reden we met 35 graden buitentemperatuur met 120 over de snelweg op LPG. Aangezien ik al geruime tijd een koelwater thermometer onder mijn dashboard heb hangen, kon ik toen zien dat de radiateur het niet meer bijgekoeld kreeg.
Ik ben sindsdien erachter aan gegaan wat hier de oorzaak voor is. Ik kwam achter het volgende lijstje van potentiele oorzaken :
- Rits in luchtsluis staat (gedeeltelijk) open. Hierdoor wordt warme lucht van het motor-compartiment weer door de radiateur gezogen, resulterend in een verminderd koelvermogen van de radiateur. Ik moet nog uitzoeken door welke openingen de warme lucht onder de motorkap nou eigenlijk kan weg stromen en of daar nog mogelijkheden voor zijn om de wegstroomopeningen te verbeteren.
- Radiateur / koelsysteem is (gedeeltelijk) dicht geslibt. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door kalk in het koelwater.
- LPG installatie staat te arm afgesteld. Dit zorgt ervoor dat de verbranding in de motor warmer gebeurt door een overschot aan zuurstof. Deze warmte moet via het koelsysteem worden afgevoerd.
- Mechanische ventilatie. Hiermee bedoel ik dat de ventilator is gemonteerd op de waterpomp, waardoor deze niet sneller draait als de motor. Bij stilstaan in de file draait deze daarom langzaam, met vrijwel geen rijwind en daardoor kan de radiateur z’n warmte niet goed kwijt.
- De radiateur is klein voor de motor. De radiateur voor de ‘zwakkere’ motoren hebben een koeloppervlak van 260 x 530 mm, origineel met 2 rijen koelvinnen achter elkaar. Radiateur restaurateurs vervangen vaak de bakken waardoor er drie rijen koelvinnen achter elkaar kunnen worden geplaatst, maar uiteraard heeft deze laatste rij minder rendement als de eerste 2. Als je puur naar oppervlak van de radiateur kijkt en deze vergelijkt met soortgelijke radiateurs van moderne auto’s, dan heeft nu een 1400 motor een soortgelijke radiateur.

Toendertijd stond m’n LPG te arm afgesteld en was dit de oorzaak. Toch gedreven om een permanente oplossing te vinden, kwam ik erachter dat zwaardere motoren (injectie) een andere radiateur hadden met soms een electrische ventilator geplaatst tussen radiateur en mechanische ventilator. Deze electrische ventilator op zich is echter niet sterk genoeg om alleen alles koel te houden, zoals je elders op dit forum ergens kunt lezen.
Ik heb voor mijn DSuper ook de kans genomen een electrische fan te monteren. Mijn eerste poging was deze aan de voorkant te zette, zie foto.
Dit werkte niet goed aangezien de motor uitstak, waardoor het reservewiel niet meer paste, de rits niet meer dichtging, waardoor de koelproblemen erger werd, etc.
Deze fan weer eruit gehaald en even gemeten hoeveel ruimte ik had voor een fan achter de radiateur. Dit is dus 95 mm, met de diameter begrensd door de afmetingen van de kunststof kap, welke ook weer net boven een chassisbalk zit. Ik kwam bij de sloop uit op een ventilator van een Subaru Legacy. Stalen frame, erg korte motor en fan (slechts 80 mm dik) en groter als de fan die ervoor zat.
Even op maat maken, beugeltjes maken waarbij de fan bovenaan vastzit waar ook de motor-steun vandaan komt, en met de 2 beugeltjes op de onderste radiateur steunen zit..
Met de kap erop ziet het dan zo uit. De kap heb ik onderaan een beetje bij moeten vormen om alles passend te krijgen. Ingebouwd ziet het er dan zo uit :
.
De twee draden heb ik door de kap naar buiten gebracht. Ik schakel de fan via een zekering en relais. Dit relais maakt schakelt als :
- De thermometer boven de 95 graden staat (deze maakt dan massa op een lampje wat dan gaat branden). De fan gaat dat ook weer uit als de temperatuur weer onder de 95 graden zakt.
- De extra schakelaar op het dashboard wordt bediend (parallel schakeling met een diode met de thermometer).

Succes !
Bart

Mooi project!

Gaat je temperatuur nu niet heel snel naar de 95 graden? Wanneer de ventilator niet draait heb je namelijk minder koeling omdat de rijlucht meer weerstand zal ondervinden.

Groet,

Ree

Ree schreef:

Mooi project!

Gaat je temperatuur nu niet heel snel naar de 95 graden? Wanneer de ventilator niet draait heb je namelijk minder koeling omdat de rijlucht meer weerstand zal ondervinden.

Groet,

Ree

Mooi project!

Anderzijds heb ik dezelfde bedenking als Ree

Op één foto zie je goed dat de doorstroom oppervlakte fel gereduceerd is door de ventilator. Deze heeft grote bladen als je het mij vraagt en vergelijkt met bvb de 2de ventilator van een 23 koeling.

De nieuwe fanbladen zijn ook per blad ongeveer 1 cm ingekort om het allemaal passend te maken. Al met al past het krapjes maar met genoeg marge. Hoe groter de fan, hoe meer rendement.
Opzich wordt helemaal niets geblokkerd (het is allemaal geen platte plaat die delen van de radiateur afdekken). De lucht zal aerodynamisch een beetje anders stromen en zeker meer weerstand hebben als de electro fan niet draait. We hebben gisteren een rit van Eindhoven naar Arnhem op en neer gemaakt (ik had alles zaterdag pas ingebouwd, het artikel is dus zo vers als het maar kan zijn) en zowel heen als terug netjes constant 80 graden, maar dit was ook geen dag van 35 graden, gevoelsmatig is het nu namelijk herfst.
Iets waar ik me nu iets meer zorgen over maak zijn de kieren en gaten in de kap die ervoor kunnen zorgen dat de fan’s nu warme lucht van het motorcompartiment aanzuigen.

Dat van het weghalen van de bodemplaat klinkt erg rigoreus. Misschien dat ik eens iets dergelijks doe in de vorm van stukken eruit slijpen op strategische plekken en dan omgekeerde luchthappers erop zetten om de warme lucht efficienter weg te voeren. Ik wil ‘m’n DS uiterlijk en qua interieur liefs origineel houden, maar efficiency gaat voor.

bartjes schreef:

De nieuwe fanbladen zijn ook per blad ongeveer 1 cm ingekort om het allemaal passend te maken. Al met al past het krapjes maar met genoeg marge. Hoe groter de fan, hoe meer rendement.
Opzich wordt helemaal niets geblokkerd (het is allemaal geen platte plaat die delen van de radiateur afdekken). De lucht zal aerodynamisch een beetje anders stromen en zeker meer weerstand hebben als de electro fan niet draait. We hebben gisteren een rit van Eindhoven naar Arnhem op en neer gemaakt (ik had alles zaterdag pas ingebouwd, het artikel is dus zo vers als het maar kan zijn) en zowel heen als terug netjes constant 80 graden. Iets waar ik me nu iets meer zorgen over maak zijn de kieren en gaten in de kap die ervoor kunnen zorgen dat de fan’s nu warme lucht van het motorcompartiment aanzuigen.

Dat van het weghalen van de bodemplaat klinkt erg rigoreus. Misschien dat ik eens iets dergelijks doe in de vorm van stukken eruit slijpen op strategische plekken en dan omgekeerde luchthappers erop zetten om de warme lucht efficienter weg te voeren. Ik wil ‘m’n DS uiterlijk en qua interieur liefs origineel houden, maar efficiency gaat voor.

Groot gelijk man! als je rijd ziet men toch niet onder de kap, en ook ik vind het belangrijk, zo lang mogelijk te kunnen genieten van onze dames!! Origineel of niet,als ze maar rijden!!

Sjaak de Bollenboer schreef:

Na het lezen van deze thread ga ik toch nadenken of mijn dame wel voldoende gekoeld is.

Ik heb afgelopen maand met 25 graden urenlang achter elkaar 130 op de franse snelweg gereden en nergens last van gehad. Mijn rits is kapot waardoor de koeling minder zou moeten zijn en echt warm wordt het binnen niet.

Hoe merk ik het wanneer ik wat dien te doen (behalve een nieuwe rits erin plaatsen) en wanneer de motor het te heet krijgt?

(DS 21 2175 cc Hydraulique)

Als het koelwater op peil is en je temp+STOP lamp gaat niet aan , is er niks aan de hand.

bogaard77 schreef:

Sjaak de Bollenboer schreef:

Na het lezen van deze thread ga ik toch nadenken of mijn dame wel voldoende gekoeld is.

Ik heb afgelopen maand met 25 graden urenlang achter elkaar 130 op de franse snelweg gereden en nergens last van gehad. Mijn rits is kapot waardoor de koeling minder zou moeten zijn en echt warm wordt het binnen niet.

Hoe merk ik het wanneer ik wat dien te doen (behalve een nieuwe rits erin plaatsen) en wanneer de motor het te heet krijgt?

(DS 21 2175 cc Hydraulique)

Als het koelwater op peil is en je temp+STOP lamp gaat niet aan , is er niks aan de hand.

Kben trouwens ook van mening dat een standaard 2rijen radiator moet voldoende zijn om de boel koel te houden, en dan heb ik het niet over LPG uitgeruste wagens.
Een schoon koelwater circuit en om de 2jaar koelwater vervangen, bespaar je enorme zever achteraf. Kben wel benieuwd wat het verschil is in koelvermogen tussen een 2rijen en 3rijen..

Ik rijd in een 2300 carbu op lpg en ook in de bergen nooit koelproblemen. Heb een gereviseerde 3 rijer en geen extra fan.

bogaard77 schreef:

Ik rijd in een 2300 carbu op lpg en ook in de bergen nooit koelproblemen. Heb een gereviseerde 3 rijer en geen extra fan.

Heb een 21 IE, en ook met een 3 rijer,en heb tot op heden geen last met enkel de mechanische fan

Nou ja, ik wil niet de indruk wekken dat als je niet zo’n oplossing inbouwt van een extra electro fan, dat je dan automatisch problemen krijgt. Ik heb toendertijd een thermometer ingebouwd en ook een keer file gereden met 35 graden buiten. Zonder kachel aan te zetten bleef de temperatuur niet onder de 100 graden (ik calibreer de thermometer jaarlijks met een waterkoker).
Ik heb bovenaan m’n artikel een lijstje opgesomd. Als je een of meerdere zaken herkent / niet weet, dan kun je eerder problemen verwachten in file situaties op een zomerse dag (zo’n zomer als Juli vorig jaar, niet dit jaar) als je geen extra fan hebt.
Feit is dat de “kleine” radiateuren niet veel marge over hebben om in extreme gevallen de motor koel te houden.
Dit was voor mij een hobbyproject en het is allemaal gelukt. Ik voel me nu iets meer op m’n gemak in extreme gevallen in de wetenschap dat dan de kachel waarschijnlijk uit kan blijven.

Mij DSuper met optionele (korte) 5-bak krijgt het na halfuurtje 130km/u langzaamaan te warm, de temp-lamp gaat flauwtjes branden als de meter ook tegen het rood aangaat, terugzakken naar 120 km/u is dan voldoende om terug te vallen naar betere temperaturen.
In de stad en op de buitenweg blijft de motor veel beter op temperatuur.

Mijn conclusie is (voorlopig) dat de radiator inwendig zoveel kalkaanslag heeft opgelopen (na 35 jaar) dat de warmteoverdracht te langzaam gaat.

Deze winter gaat de boel los en de ontstopper erin!

Dit is namelijk ook de oplossing geweest voor de slechte kachel…die is na demontage, ontstopper erin en montage met nieuwe pakking weer bloedje heet!

Vlietmansje,

Ik zou heel voorzichtig zijn met gootsteenontstopper omdat deze bestaat uit caustic soda. Dit tast aluminium aan en hoe warmer het spul is hoe agressiever. Denk aan de Crofty bommen dit is ook een combinatie van gootsteenontstopper en aluminium. Voor een radiator uit koper kan het niet zoveel kwaad mits niet te lang blootgesteld.

Groet
Martin

Het probleem van vlietmansje had ik ook. Ik stond met de eerst erit in de ardennen met een kokende motor…
Haal deze radiator eruit en zet er een gereviseerde 3 rijer in.

bogaard77 schreef:

Het probleem van vlietmansje had ik ook. Ik stond met de eerst erit in de ardennen met een kokende motor…
Haal deze radiator eruit en zet er een gereviseerde 3 rijer in.

Deze DS rijd ik op zgn “no budget” basis, de grootste kostenpost tot op heden is de LPG-rekening…(beetje flauw, maar vernieuwen hoeft niet altijd, probeer met de oude spullen zo ver mogelijk te komen)

Wat zou een gereviseerde 3-rijer kosten?

vlietmansje schreef:

Wat zou een gereviseerde 3-rijer kosten?

Een stuk minder dan een kapotte koppakking…

150 euro? Maar inderdaad, ontkalker in je radiator laten inweken werkt wel…

bogaard77 schreef:

vlietmansje schreef:

Wat zou een gereviseerde 3-rijer kosten?

Een stuk minder dan een kapotte koppakking…

150 euro? Maar inderdaad, ontkalker in je radiator laten inweken werkt wel…

Nog iets: Als je koelingsproblemen krijgt met een DS,zou ik niet beginnen,met extra fans te plaatsen,want niet genoeg koelen betekend wellicht dat er zoals bogaard77 aanhaald,dat er iets anders schort!! en een suplementaire fan ,gaat dit probleem niet oplossen,dus: ten stelligste aan te raden: een 3 rijen radiator en je hebt zowaar geen koelingsproblemen meer! Ik ben met mijn DS 21 I.E. naar eurocitro geweest in Le Mans en das ongeveer 1100 km heen en terug, zonder ook maar één koelprobleem,en enkel met de mechanische fan!
En dan moet ik er nog bij vermelden,dat er van die fan, één palletje voor de helft afgebroken is!
Dus die is aan vervanging toe!!
Trouwens, hebben ze die op stock bij de club???