Even een eerbetoon aan de helaas te vroeg overleden John Vernooij, auteur van het boek Dyane, Godin van de A-types en één van de mede-oprichters van de Dyane Vereniging Nederland. Hij schreef het Nederlandse standaardwerk over de Dyane en zette zich tot het einde toe in voor de instandhouding van dit vaak miskende autootje van Citroën.

Dat boek ken ik niet, dus daar kan ik niets over zeggen. Wel over jouw site: heel mooi!

Wankel doet Citroën wankelen

De ontwikkeling van de Dyane mocht niets kosten, omdat Citroën rond die tijd zware investingen voorzag in de revolutionering van de personenauto. Samen met NSU richt Citroën in april 1967 in Luxemburg, dus op neutraal gebied tussen Frankrijk en Duitsland, de joint-venture Comotor S.A. op. Deze onderneming bouwt een indrukwekkende productie-capaciteit voor Wankel-motoren, vooral in een nieuwe fabriek te Altforweiler, tussen het Duitse Saarlouis en de Franse grens. Hoe fantastisch het allemaal had moeten worden, vertelt deze promotiefilm. Helaas, in werkelijkheid levert Comotor vanaf 1969 slechts enkele honderden motoren voor de M35 en voor de GS Birotor. De Nederlandse Kreidler-importeur Henk van Veen koopt ook nog enkele motoren op voor zijn legendarische OCR 1000 motorfiets. Uiteindelijk wordt het Wankel-debacle mede verantwoordelijk voor het bankroet van zowel NSU als Citroën.

Tot 05:05 behandelt de film de geschiedenis van de Wankel-motor. Vanaf 05:06 gaat het over Comotor.

Boeiende film! Jammer dat het origineel zo slecht gedigitaliseerd is. Leuk om te zien hoe ‘t werkt en om te zien dat een GS met 106pk prima uit de voeten kan, zij het met een aangepaste (CX) voorwielophamging. Altijd geweten dat een GS een fantastische wegligging had!

van de voorpagina

1970: drie nieuwe hydropneumaten

Het Nederlandse nieuws van 1970 speelt zich grotendeels in Rotterdam af. De haven wordt door een staking stilgelegd, het Kralingse Bos wordt een vrijplaats voor ‘love and peace’ en Feyenoord vult zijn prijzenkast. Citroën lanceert de M35, de GS en de SM. Alle drie zijn ze hydropneumatisch geveerd, maar wat een verschillen! Een Wankel-testvoertuig, een familiekoets en een gran turismo.

Het jaar 1970 opent met nieuws uit België. In het Limburgse mijnbekken staken in januari rond 23.000 mijnwerkers. Het is een wilde staking, die niet door de vakbonden erkend en georganiseerd is. Behalve voor hun looneisen, vragen de stakers luidruchtig aandacht voor hun ongerustheid over de dreigende mijnsluitingen.

Nadat in de herfst van 1969 al enkele M35 met de hand gebouwd waren, volgt een serie van ongeveer 260 exemplaren die carrosseriebouwer Heuliez voor Citroën assembleert. Vanaf februari 1970 worden ze uitgeleverd aan trouwe en veelrijdende Citroën-klanten. Zij mogen de samen met NSU bij Comotor gebouwde Wankel-motor testen. Die motor heeft een plaats gevonden op een versterkt en hydraulisch geveerd A-typechassis. Misschien vindt niet iedereen de Ami-coupé even mooi, maar markant is hij zeker. Binnenkort besteden we op de voorpagina meer aandacht aan dit bijzondere voertuig.

In maart wordt op de Salon van Genève de SM aan het publiek voorgesteld. Een coupé op basis van de DS behoorde al jaren tot de wensen van de Citroën-directie, maar de viercilinders uit eigen huis waren daarvoor niet geschikt. Dankzij de overname van Maserati in 1968 kan Citroën eindelijk over een nobele zescilinder beschikken. De koets van Robert Opron is even nobel. Een reusachtig motorcompartiment laat er geen twijfel over bestaan waar het hart klopt. Breed van voren en smal van achteren, maakt de vorm ook duidelijk op welke wielen de aandrijfkrachten overgedragen worden. De SM is niet zomaar een voorwielaangedreven auto, het is de snelste voorwielaangedreven auto van zijn tijd. In de SM vinden allerlei technische vernieuwingen een plaats, zoals een variabele intervalschakeling van de ruitenwissers en koplampen met automatische hoogtecorrectie, waarvan de verstralers meesturen. De veruit grootste vernieuwing is de variabele stuurbekrachtiging met automatische terugloop, die eerst enige oefening van de bestuurder vergt, maar dan veel bijdraagt aan de richtingsstabiliteit. Net als de discussie over de oorsprong van de naam SM, zal die over het geproduceerde aantal ook nooit definitief afgesloten worden. Meer dan 13.000 zijn het er hoogstwaarschijnlijk niet geweest.

Op de Salon van Parijs beleeft de GS zijn première. Eindelijk wordt het grote gat dat tussen Ami en DS in het modellenpalet gaapte, gedicht. De GS ziet eruit als een hatchback, maar moet nog 9 jaar wachten tot er een vijfde deur komt en een A aan zijn naam wordt toegevoegd. De GS biedt een luchtgekoelde 1-liter boxermotor, vier bekrachtigde schijfremmen en vier onafhankelijk opgehangen wielen met hydraulische vering. Zo goed uitgerust, moet de GS bijna wel een succes worden. Dat wordt hij dan ook: tot en met 1981 worden bijna 2 miljoen GS’en verkocht en van 1979 tot en met 1987 komen daar nog eens een kleine 600.000 GSA’s bij. De modelontwikkeling van de GS en de GSA is beschreven in het topic GS/A - geschiedenis. Pas na zijn vijfde verjaardag wordt de BX groot genoeg geacht om de GSA te kunnen aflossen.

Konden we in het jaar van de Dyane, 1967, nog melden dat Kees Verkerk wereldkampioen schaatsen was geworden, nu zijn de rollen tussen Ard en Kees omgedraaid. Ard Schenk, “de lange” uit Anna Paulowna, wordt in Oslo wereldkampioen, Verkerk wordt derde. Ook bij de dames vindt een wisseling van de wacht plaats. Stien Kaiser moet genoegen nemen met de tweede plaats en het hoogste trapje aan Atje Keulen-Deelstra overlaten. Wanneer in juni het ijs gedooid is, vindt in het Kralingse Bos in Rotterdam het Holland Pop Festival plaats. Zestigduizend bezoekers vieren er Woodstock in de polder bij muziek van onder meer The Byrds, Jefferson Airplane en Pink Floyd. Ook de Rotterdamse havenarbeiders doen van zich spreken, van eind augustus tot midden september legt het personeel van scheepswerven, sleepdiensten en havenbedrijven het werk neer, omdat het losse personeel van koppelbazen soms meer verdient dan zij. Ze slepen er 225 gulden ineens en 25 gulden extra per week uit. De voetballers van Feyenoord hebben geen tijd voor stakingen. De club wint op 6 mei in Milaan de Europa Cup van Celtic en voegt daar op 9 september de Wereldbeker aan toe.

Het overlijden van Generaal De Gaulle op 9 november wordt de ochtend erna door President Georges Pompidou officieel bekendgemaakt. Hij kiest de woorden: “Charles de Gaulle is dood, Frankrijk is weduwe.” De Gaulle wordt in zijn woonplaats Colombey-les-Deux-Eglises begraven.

Indien je vindt dat we ten onrechte een jaar hebben overgeslagen, klim dan snel in de pen en schrijf je eigen artikel aan .(JavaScript moet ingeschakeld zijn om dit e-mail adres te bekijken).

tekst: RensKorevaar, foto: CitroenAZU

Ik heb me nooit gerealiseerd dat Citroën ooit in één jaar drie nieuwe hydropneumaten heeft uitgebracht. De M35 zie je natuurlijk makkelijk over het hoofd. Bovendien wist ik pas sinds kort dat de M35 een hydropneumaat is. Recent op de site van “De Eendengarage” geleerd. Voordien dacht ik dat het om een Ami met een andere motor en een ander jasje ging.

Jammer dat ik iets te jong was voor “Kralingen”! Maar leuk om de Citroën geschiedenis in historisch perpectief te lezen!

wederom een leuk stuk Rens!

Erg mooi stukje!

Leest leuk, ook het andere nieuws dan Citroën is erg leuk…

Weer een leuk stukje Rens. En ik was wel oud genoeg voor Kralingen. Wat een zooitje daar , maar wel gezellig.
SM: sensatie ook (en vooral) omdat Cruijff er een had.
GS: een echte Citroën, dus ondervermogend, maar wel met bijna de verdere goede eigenschappen van een DS. Dus ik wist toen al zeker, als ik later groot en sterk (en vermogend) ben, wil ik er ook één.
M35: beetje ondergesneeuwd door het geweld van de Ro 80. Oh nee die kwam pas in ‘76. Dan gaat de herinnering weer met me op de loop.

Adri

De Ro80 is van 1967 toch?

Ja natuurlijk ik zit te slapen. ‘t Is ook een beetje warm hier in de zon in Bretagne.

Adri

RensKorevaar schreef:

zoals een variabele intervalschakeling van de ruitenwissers

Zeker ver vooruit voor zijn tijd, de DS had niet eens een normale interval

Mooie foto ook bij het stukje, er zijn maar heel weinig M35’s in Bleu Delta.

Ik ben wel geïnteresseerd hoe nou de ophanging van de M35 precies in elkaar zat. Hoe zaten die cylinders nou ten opzichte van de draagarmen. Is dat eventueel na te bouwen? Zijn er tekeningen?

Nog wat plaatjes:
->klik
->klak

JW