Ik schreef het al eerder, de motor, of althans de doosjes met onderdelen daarvan, heb ik weggebracht naar Pierre Peters, in Panhardkringen wel bekend om zijn motorrevisies en tuning. Pierre bouwt bijvoorbeeld ook 945 cc motoren die vlotjes richting de 100 pk gaan. Dat staat overigens niet op mijn wensenlijstje, ik wil vooral een zo betrouwbaar mogelijk blok. Terwijl ik nog niet verder gekomen ben dan het buitenrollen van de auto voor een paar foto’s en het uitgebreid aan jullie voorstellen, is Pierre inmiddels al begonnen met de inventarisatie van de motoronderdelen. Een ding werd meteen duidelijk, de krukas heeft zijn beste tijd gehad. Niet heel verwonderlijk, gezien ook de staat van bijvoorbeeld de cilinderbussen, waar ook een beste rand in zit. Pierre stel voor om een krukas samen te stellen uit de beste delen van mijn krukas en een donorkrukas uit zijn voorraad.

Op de foto die hij me toestuurde kun je zien dat het voorste drijfstanglager droog gelopen heeft. Dit schijnt te komen door het verstoppen van een oliekanaaltje als gevolg van de dopes in de olie die neerslaan in de spatring die voor, je raadt het al, de spatsmering van de lagers moet zorgen. Het toevoegen van een oliefilter kan hier voor de toekomst uitkomst brengen, dus dat neem ik alvast in overweging. Er bestaat een mooi setje voor dat gebruik maakt van een oliefiltercartridge van een Mercedes A-klasse, dus dat is in elk geval goed verkrijgbaar. Wordt ongetwijfeld vervolgd.

Inmiddels is er een uitgebreid verdict over de motor uitgesproken. Ik ben extra blij dat ik daar niet zelf aan begonnen ben. Even een bloemlezing uit de mail:

- Cilinderbussen onbruikbaar boring is 85,2 grootste overmaat zuigers is 85 . Dus na honen is de bus dus zeker 85,5 dus andere bussen met een boring van 84,9.
- Zuigers idem onbruikbaar.
- Klepgeleider ruimer dan bijgeleverde overmaat dus vervangen.
- Kleppen alle 4 vervangen ,trouwringen idem . rest van de delen min of meer bruikbaar.
- Krukas ; voorstel om van 2 krukassen een te maken, inmiddels een bruikbaar voorste deel gevonden.

Dat lijkt me een duidelijk verhaal. Gelukkig komt daar meteen het volgende voorstel achteraan:

Ik stel voor om de volgende motor te bouwen, een 50 pk motor met een 1732 carter, dus met versterkt lagerzitting met M6/M8N nokkenas.
We reviseren de cilinders met nieuwe kleppen, trouwringen, klepgeleiders en maken de klepzittingen pas op de kleppen.
Voor en achter nieuwe krukaslagers.
Nieuw distributietandwiel aluminium.
Krukas gereviseerd volgens bovenstaande.
Nieuwe zuigers met nieuwe zuigerveren en nieuwe 22 mm pistonpen met ingeperst bronzen bus on drijfstangoog (de beste oplossing tot nu toe).
Ik voorzien voor en achter deksel van een viton kering.
Ik monteer op bestaand vliegwiel een standaard koppelingsplaat en originele drukgroep.
We gaan uit van een standaard oliepomp en geen oliefilter. Dit kan altijd nog veranderd worden.
Ik denk als je het zo doet dan heb je een optimale motor zonder teveel ‘dure’ bijzaken.
Dus technisch wel heel erg goed en verder gewoon stock.

Dat klinkt veelbelovend. Misschien dat ik er nog wel graag een diafragmakoppeling en een oliefilter bij wil, maar dat hoef ik nu nog niet te beslissen. In ieder geval alweer een stap dichterbij een fijn snorrende Panhard.

Zo te lezen was het motortje aardig op zijn eind!
Ik zie op de 2e foto een oliepompje. Waarom dan spatsmering?
Ik las in wiki dat de krukas en drijfstanglagers rollagers zijn. Klopt dat?

Ja, dat motortje heeft duidelijk zijn best al gedaan. Hoe het precies zit met die spatsmering weet ik niet, Jan, het zal wel een combinatie van de twee zijn. En ja, het zijn inderdaad allemaal rollagers, vandaar ook dat de krukas uit meerdere delen bestaat en er dus uit verschillende krukassen een goede kan worden samengesteld.

Is de krukas zelf dan het binnenste loopvlak?

Inderdaad, Jan. Standaard lagers maar zonder de binnenste schaal (wat blijkbaar een probleem kan zijn bij het zoeken van nieuwe lagers, omdat veel merken de schalen dunner hebben gemaakt en de lagerrollen dikker…).

Prachtig een Z1! Ik heb er al bijna 27 jaar eentje. Inderdaad een juweeltje. Ik ben zeker geen techneut, maar weet dat de spatsmering alleen voor de krukas is. Daarom moet die as ook elke ca. 50.000 km worden schoongemaakt. Alu distr tandwiel is een must.
Prachtig. Als een Panhardmotor in goede handen is, dan is dat bij Pierre zeker het geval.

Heel veel plezier en succes met het opbouwen en wie weet staan die van jou en mij nog eens naast elkaar op een meeting.

Het zou zomaar kunnen

Inmiddels lopen er bijna dagelijks updates binnen over de voortgang aan de motor. Werd me gisteren nog verteld dat de onderdelen (nieuwe lagers etc.) langzaam binnendruppelen, vandaag kwam er alweer een update over de aanpassingen aan het carter die verband houden met de verzwaarde oliepomp die bij het setje met het oliefilter dat ik eerder liet zien hoort. Dankzij de hogere druk van de grotere pomp kan er gerichter en vooral constanter worden gesmeerd. Deze motoren hebben een dry sump smering, waarbij de rollagers via oliekanalen direct worden gesmeerd. In de originele configuratie gebeurt dit alternerend voor de hoofdlagers en de kleppen. Met de hogere opbrengst wordt alles continu gesmeerd, wat uiteraard belangrijke voordelen heeft. Op onderstaande foto’s zie je dat er een extra oliekanaal is geboord dan het voorste hoofdlager en het eerste drijfstanglager van voldoende olie wordt voorzien. De term spatsmering wordt bij deze motoren blijkbaar gebruikt voor de olie die tussen de distributietandwielen omhoog wordt geperst en zo het hoofdlager moet smeren. Dit geschiedt straks dus rechtstreeks, lees beter. Tenslotte blijft het een hoogtoerig motortje met slechts 2,2 liter olie in het carter…

En heb je dan in de tussentijd zelf nog iets aan de auto gedaan, Marc? Nou niet letterlijk, maar in de tussentijd heb ik een aardig doosje met missende onderdelen opgescharreld waar we mee verder kunnen. Een auto zonder verdeler, dynamo of startmotor is toch niet zo handig. En oh ja, in het kader van de forse uitgaven heb ik vandaag ook maar vier nieuwe Michelins besteld. 145-400 is namelijk ook niet de meest gangbare maat…

Bestaan er geen upgrades om met meer olie dan die 2 litertjes te smeren?

Jawel, er worden ook wel grotere carters gemaakt door ze te verlassen, maar er is mij verzekerd dat dat voor normaal straatgebruik zeker met deze modificaties niet nodig is.

Wat een gaaf project. En een vakman aan de motor bezig, erg leuk al die updates!

Mooi project.

graddus schreef:

Jawel, er worden ook wel grotere carters gemaakt door ze te verlassen, maar er is mij verzekerd dat dat voor normaal straatgebruik zeker met deze modificaties niet nodig is.

Wie wil er nou een auto voor ‘normaal straatgebruik’?